Αναζήτηση

Πλοήγηση

• Κοινότητες
• Συγγραφείς
• Έτος
• Τίτλοι
• Θέματα

Ο Χώρος μου

• Είσοδος

Πρωτόκολλο της Ναγκόγια και συλλογές μικροοργανισμών: υφιστάμενη κατάσταση των ελληνικών συλλογών μικροοργανισμών, προβλήματα εφαρμογής και προοπτικές εξέλιξης

Metallidou Ioanna

Πλήρης Εγγραφή

---

Περίληψη

Στην παρούσα διπλωματική εργασία μελετήθηκαν οι μικροοργανισμοί, ως γενετικοί πόροι, από τη σκοπιά της Σύμβασης για τη Βιολογική Ποικιλότητα (ΣΒΠ), του Πρωτοκόλλου της Ναγκόγια (ΠΝ) και του ενωσιακού Κανονισμού 511/2014 για την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου στην ΕΕ και τη συμμόρφωση των χρηστών. Η ΣΒΠ αποτελείται από τρεις βασικούς πυλώνες. Ο πρώτος πυλώνας αναφέρεται στη διατήρηση της βιολογικής ποικιλότητας επιτόπου και εκτός τόπου (in situ & ex situ,) ως κοινό αγαθό για τις επόμενες γενιές. O δεύτερος πυλώνας αναφέρεται στη βιώσιμη και αειφόρο χρήση των στοιχείων αυτής και ο τρίτος στον δίκαιο και ισότιμο καταμερισμό των οφελών που προκύπτουν από τη χρησιμοποίηση των γενετικών πόρων ή της συνδεόμενης με αυτούς παραδοσιακής γνώσης. Ο τρίτος πυλώνας της ΣΒΠ είναι ο πιο εξειδικευμένος και επιδιώκει τη δίκαιη πρόσβαση και ωφέλεια όλων από τη χρήση των γενετικών πόρων, ως εθνική κληρονομιά. Το Πρωτόκολλο της Ναγκόγια και ο ευρωπαϊκός Κανονισμός 511/2014, που τέθηκαν σε ισχύ τον Οκτώβριο 2014, έχουν ως σκοπό να δημιουργήσουν ένα διεθνές και ένα ενωσιακό νομικά δεσμευτικό πλαίσιο, αντίστοιχα, με το οποίο θα καταστεί δυνατή η αποτελεσματική εφαρμογή του τρίτου πυλώνα της ΣΒΠ δηλ. της πρόσβασης και του δίκαιου και ισότιμου καταμερισμού των οφελών από τη χρήση των γενετικών πόρων. Και τα δύο πλαίσια θεσπίζουν κανόνες, που αφορούν την πρόσβαση στους γενετικούς πόρους και τις παραδοσιακές γνώσεις, αλλά και μέτρα για τη συμμόρφωση των χρηστών αυτών. Το Πρωτόκολλο έχει κυρωθεί από 129 χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής κύρωσης, τον Ιούνιο του 2019.Σύμφωνα με τη ΣΒΠ και το Πρωτόκολλο, ως γενετικοί πόροι νοούνται φυτά, ζώα ή μέρη αυτών καθώς και μικροοργανισμοί (ιοί, βακτήρια, μύκητες κ.ά), που φέρουν γενετικό υλικό εν δυνάμει χρήσιμο και αξιοποιήσιμο από τον άνθρωπο και βρίσκονται σε φυσικές συνθήκες ή/και σε εκτός τόπου συλλογές διατήρησης (λ.χ. Βοτανικοί Κήποι, Τράπεζες Γενετικού Υλικού, Συλλογές Μικροοργανισμών κ.ά.). Είναι σαφές ότι οι γενετικοί πόροι έχουν τεράστια αξία για τον άνθρωπο και την εξελικτική του πορεία. Ειδικότερα, οι μικροοργανισμοί, που είναι σημαντικότατοι γενετικοί πόροι, έχουν συμβάλει μεταξύ άλλων, στην οξυγόνωση της γης, άρα και τις αερόβιες συνθήκες που επέτρεψαν την ανάπτυξη του ανθρώπου. Οι ιδιότητές τους αποτελούν αντικείμενο έρευνας και ανάπτυξης ποικίλων επιστημονικών πεδίων, συμπεριλαμβανομένων της ιατρικής, της γεωπονίας, της απορρύπανσης των οικοσυστημάτων, της βιοτεχνολογίας, της βιοενέργειας κ.ά.. Αξιοποιούνται επίσης και για εμπορικούς σκοπούς και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών προϊόντων (φαρμακευτικά και αγροτικά, βιοκαύσιμα, καλλυντικά, τρόφιμα, ποτά, εμβόλια κ.ά).Οι συλλογές που διατηρούν μικροοργανισμούς εκτός των φυσικών τους οικοσυστημάτων (ex situ συλλογές), παίζουν ζωτικό ρόλο στη μελέτη, την αναπαραγωγή τους και στην ανάπτυξη νέων προϊόντων. Η τεράστια αξία των συλλογών μικροοργανισμών αποτυπώνεται στην παρούσα διπλωματική, σε συνεργασία με τους κατόχους τους, που απάντησαν στα δοθέντα ερωτηματολόγια. Η επεξεργασία των απαντήσεων έγινε με στατιστικές μεθόδους και προέκυψαν πολλά και ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Το επίπεδο γνώσης των Ελλήνων κατόχων συλλογών μικροοργανισμών για τη ΣΒΠ και το ΠΝ είναι υψηλό, σε αντίθεση με εκείνο για τον ενωσιακό Κανονισμό που είναι χαμηλό. Την ίδια στιγμή διαπιστώνεται έλλειμμα ως προς την εξοικείωση με τα πρακτικά ζητήματα του Πρωτοκόλλου, λόγω της μειωμένης ενασχόλησής τους με την εμπορική αξιοποίηση των μικροοργανισμών. Σημαντικό είναι επίσης το έλλειμμα γνώσης της εθνικής νομοθεσίας αδειοδότησης της έρευνας για τους γενετικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένων των μικροοργανισμών. Από την άλλη, θετικό είναι το κλίμα για βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των κατόχων συλλογών μικροοργανισμών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, αλλά και για την καταγραφή των συλλογών στο Εθελοντικό Μητρώο Συλλογών, που προτρέπει ο Κανονισμός 511/2014.

Διαθέσιμα αρχεία

Υπηρεσίες