Content Summary | Η γνώση των παραμέτρων της ορθολογικής λίπανσης οδηγεί σε αύξηση της παραγωγής, βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων, μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, μείωση του κόστους παραγωγής και ικανοποίηση της παγκόσμιας ζήτησης τροφίμων.
Στην παρούσα μεταπτυχιακή εργασία, χρησιμοποιήθηκαν δύο ορυκτά, κλινοπτιλόλιθος και παλυγορσκίτη σε δύο συγκεντρώσεις σε έδαφος, τα οποία σε συνδυασμό με χημικό λίπασμα στοχεύουν στη δημιουργία λιπασμάτων αργής αποδέσμευσης θρεπτικών συστατικών. Τα λιπάσματα αργής αποδέσμευσης επιτρέπουν την απελευθέρωση των θρεπτικών στοιχείων ανάλογα με τον ρυθμό ανάπτυξης των φυτών, επιδιώκοντας την ελεγχόμενη απελευθέρωση των θρεπτικών συστατικών του εδάφους. Επιπλέον, παρέχουν θρεπτικές ουσίες στις ρίζες των φυτών για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα να μειώνεται η πιθανότητα ρύπανσης των υδάτων μέσω της αποφυγής διαρροής θρεπτικών στοιχείων.
Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την εκτέλεση της παρούσας διατριβής είναι κλινοπτιλόλιθος (ζεόλιθος) της Thracean Zeolite®, παλυγορσκίτης της ΓΕΩΕΛΛΑΣ, έδαφος και υγρό λίπασμα από το Ινστιτούτο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Χανίων. Στο αρχικό στάδιο, τα ορυκτά και το έδαφος λειοτριβήθηκαν σε μέγεθος κάτω των 63 μm, ακολούθησε ορυκτολογική ανάλυση μέσω περιθλασιμετρίας ακτίνων-Χ (XRD) και χημική ανάλυση με φασματομετρία ακτινών-Χ φθορισμού (XRF). Επιπλέον, για τα ορυκτά και το έδαφος πραγματοποιήθηκε μέτρηση του pH, της αγωγιμότητας, κοκκομετρική ανάλυση μέσω υγρής κοσκίνης και κοκκομετρίας λέιζερ, καθώς και μέτρηση της ικανότητας ανταλλαγής κατιόντων με τη συσκευή Kjedahl στο εργαστήριο Γεωχημείας του Πολυτεχνείου Κρήτης. Το επόμενο στάδιο της πειραματικής διαδικασίας περιλάμβανε πειράματα στηλών, στις οποίες τοποθετήθηκαν πέντε διαφορετικά δείγματα: έδαφος, έδαφος με 5 g παλυγορσκίτη, έδαφος με 2,5 g παλυγορσκίτη, έδαφος με 5 g ζεόλιθου και έδαφος με 2,5 g ζεόλιθου, από τα οποία διήλθε υγρό λίπασμα που είχε αραιωθεί με νερό από το δίκτυο του Νομού Χανίων. Η εν λόγω πειραματική διαδικασία προσομοίωσε τη λίπανση και το πότισμα σε καλλιέργεια μαρουλιού και διήρκησε 14 ημέρες. Στο πείραμα με τα μαρούλια, που διήρκησε 19 ημέρες, τοποθετήθηκαν σε γλάστρες πέντε διαφορετικά δείγματα: έδαφος, έδαφος με 123 g παλυγορσκίτη, έδαφος με 246 g παλυγορσκίτη, έδαφος με 123 g ζεόλιθο και έδαφος με 246 g ζεόλιθο, από τα οποία διήλθε αραιωμένο υγρό λίπασμα. Συλλέχθηκε φωτογραφικό υλικό και πραγματοποιήθηκαν επιφανειακές λήψεις των μαρουλιών, με σκοπό τον υπολογισμό της αύξησης της επιφάνειας των φύλλων σε κάθε δείγμα. Μετά την ολοκλήρωση των πειραμάτων, προσδιορίστηκαν οι συγκεντρώσεις καλίου, μαγνησίου, φωσφόρου, χαλκού και ψευδαργύρου με φασματόμετρια ατομικής απορρόφησης-AAS (φασματόμετρο Perkin Elmer Analyst 100), φασματοφωτόμετρία απορρόφησης (φασματόμετρο Jenway 7315) και φασματοσκοπία εκπομπής με διέγερση πλάσματος (ICP-MS) (φασματόμετρο ICP-MS Agilent 7500cx), τα οποία ανήκουν στα εργαστήρια Γεωχημείας και Υδρογεωχημικής Μηχανικής και Αποκατάστασης Εδαφών του Πολυτεχείου Κρήτης, αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της πειραματικής διαδικασίας, η χρήση ζεόλιθου και παλυγορσκίτη συμβάλλει στην κατακράτηση και αποδέσμευση θρεπτικών συστατικών. Η εφαρμογή 246 και 123 g παλυγορσκίτη, όπως αποδεικνύεται από τα πειράματα στηλών και τα πειράματα με μαρούλια, απελευθερώνει σημαντικές ποσότητες μαγνησίου από τη δομή του παλυγορσκίτη, γεγονός που πιθανόν καθιστά περιττή την προσθήκη μαγνησίου στο υγρό λίπασμα. Αντίθετα τα 246 και 123 g ζεόλιθου κατακρατούν ποσότητες μαγνησίου καθιστώντας διαθέσιμο στις ρίζες του μαρουλιού. Επιπλέον, τα 246 g ζεόλιθου συγκρατούν περισσότερο μαγνήσιο σε σύγκριση με τα 123 g. Τα 246 g ζεόλιθου συγκρατούν μεγαλύτερη ποσότητα καλίου σε σύγκριση με τις υπόλοιπες δοκιμές τόσο στα πειράματα με στήλες όσο και στα πειράματα με μαρούλια. Η αύξηση της συγκέντρωσης του ορυκτού στο έδαφος, για τον ζεόλιθο και τον παλυγορσκίτη, οδηγεί σε αύξηση της κατακράτησης καλίου. Στο πείραμα με στήλες, τα ορυκτά απελευθερώνουν ποσότητες χαλκού και ψευδάργυρου, ενώ η κατακράτηση ψευδάργυρου παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες μόνο για τα 246 g ζεόλιθου. Σύμφωνα με τα επιφανειακά δεδομένα ανάπτυξης, τα 246 g ζεόλιθου, τα 123 g ζεόλιθου και τα 123 g παλυγορσκίτη λειτουργούν ως εδαφοβελτιωτικά, ενώ τα 246 g παλυγορσκίτη ενδέχεται να αναστέλλουν την ανάπτυξη. Η ενίσχυση της συγκέντρωσης του ζεόλιθου στην καλλιέργεια μαρουλιού είναι λογική, καθώς λειτουργεί ως λίπασμα αργής αποδέσμευσης, συγκρατώντας σημαντικές ποσότητες θρεπτικών στοιχείων, όπως μαγνήσιο, κάλιο και φώσφορο, για εκτενή χρονικό διάστημα, καθιστώντας τα προσιτά στις ρίζες των φυτών. | el |