Το έργο με τίτλο Η υπόσκαφη αρχιτεκτονική στην Ελλάδα: Μορφολογία, τεχνολογία και ζητήματα ένταξης στο φυσικό περιβάλλον από τον/τους δημιουργό/ούς Vardaki Antonia διατίθεται με την άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού 4.0 Διεθνές
Βιβλιογραφική Αναφορά
Αντωνία Βαρδάκη, "Η υπόσκαφη αρχιτεκτονική στην Ελλάδα: Μορφολογία, τεχνολογία και ζητήματα ένταξης στο φυσικό περιβάλλον", Ερευνητική Εργασία, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνείο Κρήτης, Χανιά, Ελλάς, 2025
https://doi.org/10.26233/heallink.tuc.103567
Το θέμα της εργασίας είναι η υπόσκαφη αρχιτεκτονική στην Ελλάδα, ένα φαινόμενο με ρίζες από την παλαιολιθική εποχή, όταν οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν σπηλιές και βραχοσκεπές για προστασία από τη φύση και τις καιρικές συνθήκες. Η χρήση των σπηλαίων συνεχίστηκε επί χιλιετίες, είτε για αποθήκευση τροφίμων και νερού, όταν οι άνθρωποι ξεκίνησαν να καλλιεργούν τη γη, είτε για θρησκευτικούς σκοπούς. Αργότερα αναπτύχθηκαν και υπόγειες κατασκευές με σύνθετες χρήσεις, όπως αμυντικές οχυρώσεις, κελάρια κρασιών, υδραγωγεία, ναοί, τούνελ αλλά και ολόκληρες πόλεις. Η πρώτη οργανωμένη υπόσκαφη κατασκευή στην Ελλάδα, εντοπίζεται στην Σαντορίνη και αποτέλεσε πρότυπο για παρόμοιες εφαρμογές και σε άλλα νησιά. Σήμερα, οι υπόσκαφες κατοικίες αποτελούν ¨ρεύμα¨ της αρχιτεκτονικής. Συνδυάζουν παράδοση και σύγχρονη τεχνολογία, προσφέροντας άνεση, αισθητική και άμεση επαφή με το φυσικό περιβάλλον. Κυριότερο πλεονέκτημα αποτελεί η σταθερή θερμοκρασία στο εσωτερικό τους, λόγω του υπέδαφους, που εξασφαλίζει ενεργειακή απόδοση. Τα σύγχρονα παραδείγματα υπόσκαφων κατοικιών στην Ελλάδα παρατηρούνται, ως επί το πλείστον, κτισμένα σε πλαγιές και προορίζονται για κατοίκηση κυρίως τους θερινούς μήνες. Διαθέτουν υλικά, όπως πέτρα και ξύλο και αποχρώσεις που εναρμονίζονται με το τοπίο τις εκάστοτε περιοχής.